报告：LTE将从2020年肩负起主要公共安全网络..
| Vikipedio en Esperanto | |
|---|---|
 | |
 | |
| Retadreso | eo.wikipedia.org |
| Kategorio | Vikipedio (libera reta enciklopedio) |
| Lingvo | Esperanto |
| Posedanto | Fonda?o Vikimedio |
| Statistikoj | |
| je la 8-a de a?gusto 2025 | |
| Artikolnombro | 373 605 |
| Profundeco | 16.9 |
| Pa?oj | 838 245 |
| Redaktoj | 9 142 044 |
| Uzantoj | 239 766 |
| Aktivaj uzantoj | 315 |
| Administrantoj | 12 |
| Dosieroj | 19 056 |
Vikipedio en Esperanto estis fondita la 6-an de novembro 2001 kiel 11-a lingvoversio de la interreta enciklopedio Vikipedio kaj nuntempe enhavas 373 605 artikolojn kaj 315 aktivajn redaktantojn. ?ia fondinto estas konsiderata la usona esperantisto Chuck Smith. Esperantistoj kontribuis anka? al la fondi?o de kelkaj pliaj lingvoversioj de Vikipedio (?e?a, slovaka, oseta, svahila) kaj la enkonduko de subteno de la Esperanta alfabeto en januaro de 2002 malfermis la vojon por la alfabetoj de aliaj lingvoj kaj plifruigis la transiron de la tuta Vikipedio al la normo Unikodo.[1]
La? la nombro de artikoloj ?i estas la 36-a plej granda lingvoversio de Vikipedio.[2] La? deveno de la redaktantoj estas la Vikipedio en Esperanto el ?iuj lingvoversioj la plej internacia.[3] Vikipedio en Esperanto estas anka? la entute plej granda enciklopedio verkita en konstruita lingvo a? planlingvo.[4][5]
Fondi?o
[redakti | redakti fonton]En decembro 2001, Chuck Smith laboris kun Jerry Muelver kaj Stefano Kalb por fari bazan vikipedion de 139 artikoloj. La Esperanto-Vikipedio publiki?is je la 2-a de januaro 2002 kun pli ol 300 pa?oj. Unu jaron post fondi?o ekzistis 51 vikipediistoj, dudek el ili "tre aktivaj" (pli ol cent redaktoj monate). Komune ili produktis 4.200 artikolojn.
Redaktantoj kaj artikoloj
[redakti | redakti fonton]En januaro 2008, la statistiko menciis entute 860 vikipedianojn, el ili 41 tre aktivaj, kiuj produktis komune 94 000 artikolojn. 76 % el la artikoloj havis pli ol duonan kilobajton, kio estas alta, sed ne treege. En junio 2008 la Vikipedio atingis la nombron de 100 000 artikoloj kaj havis lokon 20 inter la diversaj lingvoj. La 13-an de a?gusto 2014 ?i atingis la nombron de 200 000 artikoloj,[6] kaj la 18-an de julio 2021 la nombron de 300 000 artikoloj.[7]
Deveno de la redaktantoj
[redakti | redakti fonton]Inter aprilo 2011 kaj marto 2012, el ?iuj redaktoj en la Vikipedio en Esperanto, 17,1 % estis faritaj el Francio, 13,2 % el Germanio, 11,6 % el Rumanio, 10,1 % el Hispanio, po 8,5 % el ?e?io kaj Svislando, 5,4 % el Usono, 4,7 % el Hungario, 3,9 % el Pollando, 3,1 % el Belgio kaj po 1,6 % el Nederlando kaj Kolombio. Tio igas ?in la plej internacia el la observitaj lingvaj versioj de Vikipedio, konkurante nur kun la Arablingva Vikipedio, en kiu tamen 42,8 % da redaktoj venis el nur du landoj.[3]
Graveco por la lingvo
[redakti | redakti fonton]La du plej gravaj enciklopediecaj verkoj en Esperanto traktas nur Esperanton: Enciklopedio de Esperanto (fakvortaro el 1934) kaj Esperanto en Perspektivo (manlibro el 1974). Pri ceteraj temoj ekzistis kaj ekzistas multaj fakaj revuetoj kaj anka? Scienca Revuo, sed ne enciklopedio. Tial Vikipedio estas la unua vera enciklopedio pri ?eneralaj temoj en Esperanto.
Grava teksto-donaco konsistas el la Enciklopedio el 1934. Kelkaj libro-a?toroj permesis onin uzi a? preni tekstojn el konkreta libro, same la magazino Monato. Plejparte la tekstoj tamen esti?as per tradukado el nacilingvaj vikipedioj kaj posta redaktado.
Iniciatoj
[redakti | redakti fonton]Esperanto-organizoj ne rekte kontribuas, sed subtenas la Vikipedion en Esperanto diversmaniere, ekzemple disponigas ?ambrojn dum renkonti?oj por informado kaj trejnado. Dum la 93-a Universala Kongreso de Esperanto en Roterdamo (2008) okazis du vikipediaj kunvenoj kaj prelego dum la Esperantologia Konferenco. UEA, EEU kaj E@I subtenis Esperanto-informilon. Aparte E@I da?re iniciatas vikipedian agadon en la interreto kaj lige al Esperanto-renkonti?oj.
Petro Chrdle, en sia artikolo SAEST kaj KAEST. Pri fakaplikaj aran?oj en ?e?io kaj Slovakio rakontas pri la fakterminaraj taskoj fare ekde 1978 de foje AEST foje SAEST, poste KAEST. Ekde 2002 la afero okazis en Dob?ichovice, kiel sidejo de la agentejo mem, en 2002 mem kun ?eftemo pri elektronikaj rimedoj. Tiuokaze elstara prelego estis tiu de Chuck Smith, fondinto de la esperantlingva Vikipedio kiel unu el la unuaj ne-anglalingvaj versioj en 2001, samjare kun la ?enerala sistemo. Ekde tiam la rilatoj inter KAEST kaj vikipediistoj estis oftaj. En 2008 okazis trejnseminario por vikipedi-kontribuantoj fare de Pavla Dvo?áková kun partopreno de Yves Nevelsteen, redaktoro de manlibro pri Vikipedio. ?iuj menciitaj eventoj kaj prelegoj estis kolektitaj en la korespondaj prelegokolektoj.[9]
Historio
[redakti | redakti fonton]Vidu anka?: Vikipedio:Historio
Dekjari?o
[redakti | redakti fonton]Por oma?i la 10-jari?on de la Vikipedio en Esperanto en 2011, Pavla Dvo?áková (estrarano de ?e?a Esperanto-Asocio) kunlabore kun E@I okazigis de la 26-a ?is la 30-a de oktobro en Svitavy (?e?io) la unuan esperantistan Vikimanion - unikan internacian renkonti?on de esperantistaj vikipediistoj kaj interesi?antoj pri Vikipedio.
Solena prelega kaj muzika programo oma?e al dekjari?o de la Vikipedio en Esperanto okazis vendrede la 28-an de oktobro 2011 en kultura salonego de la Domo de Ottendorfer en Svitavy (?e?io) kadre de la aran?o Esperanta Vikimanio. Sekve la fondinto Chuck Smith faris toston en la Esperanto-muzeo trovi?anta en tereta?o de la domo. La dekjari?an solena?on partoprenis proksimume 66 personoj, inkluzive de Miroslav Malovec, esperantisto kaj fondinto de la ?e?a Vikipedio, kaj David ?imek, urbestro de Svitavy.
Dudekjari?o
[redakti | redakti fonton]Malferme de la jaro 2021 ILEI publikigis tekston de Mireille Grosjean pri la dudekjari?o de la esperantlingva versio de vikipedio.[10] Sekvis UEA, kiu same kiel ILEI alvokis al kontribuado cele al atingo de 300 000 artikoloj. La 20-an de julio 2021 tiu artikolonombro estis atingita.[11]
Galerio
[redakti | redakti fonton]-
Chuck Smith dum Wikimania-renkonti?o en 2007 -
Vikipedio dum UK 2008 -
Informilo pri Vikipedio en Esperanto, 2008 -
Emblemo pri la atingo de pli ol 200 000 artikoloj en a?gusto 2014 -
Kolekto de gratuloj pro la 300 000a artikolo en la esperanta vikipedio
Hungara Vikipedio kaj la Esperanto-komunumo
[redakti | redakti fonton]Kelkaj el la artikoloj pri Esperanto en hungara Vikipedio uzas artikolojn el la Enciklopedio de Esperanto kiel fonton[12].
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Unicoding the Esperanto Wikipedia (Part 3 of 4)
- ↑ List of Wikipedias. Alirita 1an Septembron 2022 .
- ↑ 3,0 3,1 Wikimedia Traffic Analysis Report - Page Edits Per Wikipedia Language, citita la 11-an de oktobro 2012. Arkivita el la originalo je 2025-08-08. Alirita 2025-08-08 .
- ↑ List of Wikipedias by language group. Alirita 29-a de a?gusto 2015 .
- ↑ Anta?e tia enciklopedio estis la volapuklingva Vikipedio, kiu tamen plejparte konsistas nur el ma?ine generitaj artikoloj enhavantaj statistikajn informojn de precipe geografia karaktero.
- ↑ artikolo "Vikipedio atingis 200 000 artikolojn" la 14-an de a?gusto 2014 en Libera Folio (esperante)
- ↑ artikolo "Vikipedio nun havas 300 000 artikolojn" la 18-an de julio 2021 en Libera Folio (esperante)
- ↑ Wikimedia Traffic Analysis Report - Page Edits Per Wikipedia Language. Arkivita el la originalo je 2025-08-08. Alirita 2025-08-08 .
- ↑ Petro Chrdle, SAEST kaj KAEST. Pri fakaplikaj aran?oj en ?e?io kaj Slovakio, en La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin, Roterdamo, 2010, UEA (ISBN 978-92-9017-113-3) pp. 627-635.
- ↑ Vidu Internacian Pedagogian Revuon 2021/1
- ↑ Vidu la Facebookpa?on "Esperanta Vikipedio" en tiu tago.
- ↑ Genadievi? ?IRJAEV, Ivan. Enciklopedio de Esperanto (1934). Alirita 24-01-2022 . “Manko en nia literaturo de informlibro, kie Esperantistoj, precipe kursgvidantoj kaj kursanoj, povus senpene kaj rapide trovi koncizajn kaj ?ustajn sciigojn, necesajn al ili pri kio ajn rilatanta al la Esperanto-movado, kie estus koncentrigitaj kaj eternigitaj biografiaj notoj pri kiel eble plej multaj memorindaj agantoj de la movado, kaj cet., igis min entrepreni tiun ?i malfacilan taskon, al kies plenumo mi dedi?is tutajn jarojn da laborado." Tiujn vortojn ni legas en la anta?parolo (apr. 1930) de Ivan ?irjaev, kiu en 1931 sendis sian labora?on al Literatura Mondo en sep malgrandaj kaj unu granda manskribitaj kajeroj. Tiu ?i materialo estis la kerno kaj elirpunkto de la Enciklopedio de Esperanto kaj Ivan ?irjaev (mortinta en 1933), el kies artikoloj ni uzis multajn por la nova verko, fari?is pro sia iniciato ?ia ?efredaktoro. Estas dolore beda?rinde, ke li ne povis ?isvivi la disbran?i?on de la arbo, kiu kreskis el la nobla semo de lia valora iniciato. Ni kredas, ke la verko ne malinde gardos lian karan memoron.”.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Mi tre feli?as, ke mi povis plibonigi la vivojn de multaj homoj (intervjuo kun Chuck Smith, interalie pri la komenco de Vikipedio en Esperanto)
- Vikipedio en Esperanto - balda? dekjara (artikolo de Chuck Smith en Libera Folio)
- esperante ruse Melnikov, Aleksandro S. 2006 : Tutmondi?ado - lingvoj de malgranda disvasteco - interlingvistiko : situacioj kaj problemoj, Parto 2, 116 p., 37-45, ISBN 5-85216-056-3
Vidu anka?
[redakti | redakti fonton]- Esperanto kaj Libera Scio
- Vikipedio:Historio
- Vikipedio
- Vikipedio:Vikipedio en UK
- "Internacia Vikipedio", statistikaj informoj
- Vikipedio – praktika manlibro
- Vikipedio por vi
- Unumondo
- Vikipedio:Gazetara komuniko 50000 el 2006
- Vikipedio:Gazetara komuniko 100000 el 2008
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Pa?o de Esperanta Vikipedio en Fejsbuko
- WikiTrans Esperanto - Esperanto-tradukon de la anglalingva Vikipedio
- Festa video pri 300 000 artikoloj en la Esperanta Vikipedio Arkivigite je 2025-08-08 per la retarkivo Wayback Machine, artikolo en la retejo de Esperanto kaj Libera Scio, aldonita 2025-08-08.
- WikiTok (plurlingva, esperante) - hazardaj vikipediaj artikoloj prezentitaj en la stilo de TikTok
| ||||||||||||
